Jošanička Banja

Jošanička Banja je gradsko naselje u Srbiji u opštini Raška u Raškomokrugu, koje po popisu iz 2022. godine ima 914 stanovnika. Nalazi se naobroncima Kopaonika (24 km), u dolini reke Jošanice i njene pritokeSamokovke. Leži na nadmorskoj visini od 550 m i ima karakteristikeklimatskog lečilišta.

Jošanička Banja i njena okolina su bogate zelenilom i šumama u kojima dominira banjski borjak (crni bor na površini od oko 29 ha) koji predstavlja deo posebne prirodne vrednosti, naročito za zdravstvene irekreativne potrebe. Banjski kompleks je površine 1,2 ha sa funkcijom pasivne rekreacije. Postoje uređene staze za pešačenje za potrebe
rekreacije stanovništva i gostiju Jošaničke Banje.

Jošanička Banja je, saobraćajno, dobro povezana s obzirom da se nalazi na regionalnom putu Raška—Biljanovac—Jošanička Banja—Kopaonik—Brus i na putu Jošanička Banja—
Aleksandrovac, a na 10 km od Banje prolazi železnička pruga Kraljevo—Kosovska Mitrovica. Udaljena je od Beograda 245 km i od Kraljeva 74 km. Do Banje se stiže auto-putem Beograd—Niš sa odvajanjem prema Kraljevu i magistralnim putem Beograd—Kraljevo.

Jošanička Banja se ubraja među balneološka naselja sa najtoplijom vodom u Evropi, što joj uz podneblje, blizinu prelepih predela Kopaonika i Golije kao i dobru saobraćajnu infrastrukturu, omogućuje da bude značajna turistička destinacija na ovom kraju.

Jošanička Banja ima 5 izvora mineralnih voda, koji se ubrajaju medu najtoplije u našoj zemlji. Glavni izvor daje 7 litara vode u sekundi i temperature je 78 °C. Ostali izvori su ukupnog kapaciteta 30 litara u sekundi.Vode Jošaničke Banje pripadaju grupi hipertermi, sadrže natrijum, kalijum, kalcijum, hidrokarbonate, sulfate i fluor. Koriste se
u lekovite svrhe pijenjem i u kombinaciji sa hidro-kinezi terapijom i medikamentima. Mogle bi se veoma uspešno koristiti u balneološkom tretmanu kod zapaljenjskog, degenerativnog i ekstraartikularnog reumatizma, nekih vrsta steriliteta kod žena, kožnih oboljenja i kod svih sekundarnih oboljenja nastalih posle povreda i posle operativnih stanja.

Kupanje se sprovodi u kupatilu sa 12 kada i jednim manjim bazenom, a lečenje u zdravstvenoj stanici. S obzirom na visoku temperaturu i povoljnu mineralizaciju može se koristiti za grejanje prostorija i raznovrsnih proizvodnih hala u proizvodnji cveća, voća i povrća.

Jošanička Banja ima dugu tradiciju u lečenju reumatskih oboljenja, a prvi podaci o organizovanom korišćenju banje datiraju iz 1922. godine kada je postojalo kupatilo koje se koristilo još u turskom periodu. To kupatilo se i danas koristi i naziva se Tursko kupatilo.

Posle toga izgrađeno je 1935. godine novo kupatilo sa 10 kada i jednim manjim bazenom koje je još u upotrebi.

U skoro svakom kraju naše prekrasne zemlje u kojem se nalaze izražena prirodna bogatstva obično iz njih poteknu i neka velika imena, značajna za umetnost, nauku…uopšte za našu zemlju i kulturu. Okolina Jošaničke banje, ima više imena koji su obležili istoriju ovog kraja, ali i koja ističu našu zemlju. Jedna od njih je tkz. „srpska Jovanka Orleanka“ kako je još nazivaju, odnosno svetski čuvena Milunka Savić. Ova žena izuzetne časti i hrabrosti rođena je davne 1888. godine u selu Koprivnici, nadomak Jošaničke banje. Kao dobrovoljac, prerušena u muškarca, podšišane kose, počela je da učestvuje u Balkanskim ratovima. Isprva se prijavlila kako bi zaštitila svog jedinog brata koji je trebao da bude mobilisan, zatim je počela da se ističe u svim borbama, a kažu da je najbolja bila prilkom bombaških napada. Nije prezala ni od čega, vešto i snažno se borila. Da je ovaj hrabri vojnik zapravo žena saznali su bolničari kada su je ranjenu doveli na oporavak. Zahtevala je da učestvuje u svim borbama, a na ulogu bolničarke nije pristajala, ova žena htela je pušku u svojim rukama. Mnogobrojne su nagrade i odlikovanja koje je pravedno zaslužila, neke od njih su: medalja Miloš Obilić, dva Francuska ordena Legije časti, dve Karađorđeve zvezde, Francuski Ratni krst (jedina žena na svetu koja je dobila ovo priznanje), Ruski Georgijevski krst, Engleski Sveti Majkl, Zlatni Obilići… Ranjavana je više puta, u glavu, noge, prsa…celo njeno telo je imalo po neki ožiljak, ali ona nikada nije gubila volju da u ratu učestvuje ili da na bilo koji način pomaže.

Jošanička Banja sa svojim izvorištima vode, kulturno istorijskom tradicijom, geografskom pozicijom i vrednim i preduzljivim meštanima, predstavlja pravu oazu za odmor, lečenje i oporavak.